Η ιστορία της ετήσιας εμποροπανήγυρης των Τρικάλων
Μια περιπλάνηση στο διάβα του χρόνου, από την έναρξη της ετήσιας εμποροπανήγυρης των Τρικάλων μέχρι σήμερα, μέσα από τις σελίδες του τοπικού τύπου.
Η ιστορία της ετήσιας εμποροπανήγυρης των Τρικάλων – Η ετήσια εμποροπανήγυρη των Τρικάλων, είναι ένας θεσμός που αποτελεί μια ολόκληρη ιστορία για την πόλη και τον νομό των Τρικάλων.
Η σπουδαιότητα και η σημασία της υπήρξε ανέκαθεν σημαντική για την εμπορική κίνηση της περιοχής καθώς έμποροι, βιομήχανοι, βιοτέχνες και διάφοροι άλλοι επαγγελματίες, αλλά και οι παραγωγοί για μια εβδομάδα βρίσκονταν σε διαρκή κίνηση συναλλαγών, αναζωογονώντας έτσι την οικονομία της πόλης των Τρικάλων.
Η ετήσια Εμποροπανήγυρη των Τρικάλων ή αλλιώς «το Τρικαλινό Παζάρι»…
όπως το γνωρίζουν οι περισσότεροι, μετρά 130 χρόνια παρουσίας στην τοπική κοινωνία της πόλης, και αποτελεί, μια από τις κορυφαίες εμπορικές δραστηριότητες, με σημαντικά οφέλη για τον τόπο μας.
Η καθιέρωσή της ταυτίζεται με την απελευθέρωση της πόλης των Τρικάλων από τους Τούρκους.
Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα άρχισε να γίνεται επιτακτική η ανάγκη για την καθιέρωση εμπορικών θεσμών, οι οποίοι έπρεπε να είναι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής.
Το αίτημα για την σύσταση εμπορικού θεσμού προς το υπουργείο εσωτερικών, υποστηρίχθηκε από όλους τους πολίτες και τους τοπικούς άρχοντες της εποχής, και η διεκδίκησή του πέρασε και μέσα από τον τοπικό τύπο, ο οποίος άσκησε την δική του πίεση με τα σχόλιά του.
Στην εφημερίδα «ΤΡΙΚΚΑΛΑ» της 21-Αυγούστου -1883 στο φύλλο 6, διαβάζουμε την απόφαση του δημάρχου Κ. Ραδινού της συστάσεως αυτού του θεσμού:
Η ανακοίνωση της απόφασης του δημάρχου Κ. Ραδινού για τη σύσταση εμποροπανήγυρης στην πόλη των Τρικάλων το 1883.
«ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ
ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΕΙ
Ότι διά Β. Διατάγματος της δεκάτης τρεχ. Μηνός ενεκρίθη η σύστασις εμπορικής Πανηγύρεως εν τη πόλει Τρικκάλων, αρχόμενη από της ογδόης και ληγούσης την δεκάτην πέμπτην Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.
Γνωστοποιούντες τούτο προς το κοινόν και τους εμπορευομένους πληροφορούμεν αυτούς ότι η Πανήγυρις αυτή άρξηται εφέτος συμφώνως προς το Β. Διάταγμα, και δύνανται οι βουλόμενοι να παρεβρεθώσι , βέβαιοι όντες, ότι θέλουσιν εύρη πάσαν ευκολίαν και ασφάλειαν, ληφθέντων προς των αναγκαίων μέτρων.
Η παρούσα δημοσιευθήσεται προσηκόντως
Εν Τρικάλοις τη 19 Αυγούστου 1883.
Ο Δήμαρχος
Κ. ΡΑΔΙΝΟΣ»
Έτσι λοιπόν στις 8 Σεπτεμβρίου 1883 διοργανώνεται για πρώτη φορά στα Κουτσομύλια η εμποροπανήγυρις των Τρικάλων».
Σιγά – σιγά, με την επέκταση της πόλης και την αύξηση του εμπορίου η εμποροπανήγυρη επεκτείνετε στο χώρο και ο κύριος όγκος με τις εμπορικές παράγκες γίνεται πλέον στη θέση Κουκουτζιάμι.
Από τη γέφυρα μέχρι το εργοστάσιο του Κλωτσοτήρα.
Στον παλιό χώρο, όπου σήμερα είναι η κλινική του Τσαγκούλη, στήνονταν η μεγάλη σκηνή του λαϊκού θεάτρου και έπαιζαν τα γνωστά κι αγαπημένα έργα του αγροτικού κόσμου, την ξακουστή «Γκόλφω» ή τον «Αγαπητικό της Βοσκοπούλας». Το θέατρο αυτό ονομάζονταν Τιτάνια και ήταν υπό την διεύθυνση του Γ. Παπαδοπούλου.
Την εποχή αυτή, στην εμποροπανήγυρη ήταν συνηθισμένο το θέαμα της παρουσίας των γραφικών φιγούρων της υπαίθρου και της πόλης.
Εκεί θα έβλεπες την Καραγκούνα με τη βαριά παραδοσιακή στολή και τα πολλά φλουριά της, εκεί τον ορεσίβιο βλάχο με τα σκούτινα ρούχα και το τσαρούχι με τη μαύρη φούντα. Εκεί κι οι αγαπητικοί, να ανεβοκατεβαίνουν το χώρο ντυμένοι με μπλέ ή καφέ κουστούμι, άσπρο μαντήλι στο τσεπάκι, χτενισμένο μαλλί και παπούτσια άσπρα και τριζάτα.
Πιο πέρα ο πανηγυριώτης με το περιστέρι μέσα στο κλουβί να σου προσφέρει το χαρτάκι με την «τύχη» σου. Πιο κάτω το μαλλί της γριάς, ο Φαρσαλινός χαλβάς, ο Καραμελάς, ο ταχυδακτυλουργός, ο παπατζής, ο πανοραματζής κ.α.
Στην εφημερίδα «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ» του1932 διαβάζουμε…
την ειδοποίηση του Θεσσαλικού Σιδηροδρόμου για την έκπτωση των εισιτηρίων:
«Ειδοποίησις
Φέρομεν εις γνώσιν του Κοινού ότι επ’ ευκαιρία της εμποροπανήγυρεως Τρικκάλων άπαντες οι σταθμοί των γραμμών Θεσσαλίας θα εκδίδωσιν από της 8ης μέχρι της 15ης τρεχ. συμπεριλαμβανομένης εισιτήρια δια Τρίκκαλα μετ’ επανόδου επί εκπτώσει 30% ισχύοντα δια την επάνοδον μέχρι της 15ης τρέχοντος συμπεριλαμβανομένης.
Εν Βόλω τη 6 Οκτωβρίου 1932
Η Διεύθυνσις».
***Μια αντίστοιχη ειδοποίηση του Θεσσαλικού Σιδηροδρόμου δημοσιευμένη στον τοπικό τύπο με τις προσφερόμενες τιμές των διαφόρων σταθμών διαβάζουμε παρακάτω:
ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ ΕΜΠΟΡ. ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΡΙΚΚΑΛΩΝ
Επ’ ευκαιρία της εν Τρικκάλοις την 15ην 7)βρίου ε. ε. τελούμενης Εμπορικής Πανηγύρεως, θα εκδίδονται από της 14ης μέχρι της 18ης 7)βρίου συμπεριλαμβανομένης εξ όλων των σταθμών και στάσεων δια Τρίκκαλα, εισιτήρια μεταβάσεως και επανόδου Ι, ΙΙ, και ΙΙΙ θέσεως, εις τας ακολούθους τιμάς, θα ισχύωσι δε δια την επιστροφήν μέχρι της 21ης ιδίου συμπεριλαμβανομένης.
Τιμαί εισιτηρίων μετ’ επιστροφής Γ θέσεως
Φάρσαλα ΙΙΙ θεσ. Δρχ. 4.50
Δεμερλή » » 4.50
Σοφάδες » » 3.00
Καρδίτσαν » » 1.85
Φανάριον » » 1.15
Φαν. Μαγ. » » 0.75
Καλύβια » » 0.50
Στεφανουσ. » » 0.40
Μέρτσι » » 0.40
Βοιβόδα » » 0.75
Κουβέλτσι » » 1.10
Καλαμπάκαν » » 1.50
Τα εισιτήρια ταύτα είναι προσωπικά, το τεμάχιον επομένως επιστροφής δεν δύναται να χρησιμοποιηθή ειμή παρά του επιβάτου του χρησιμοποιήσαντος το τεμάχιον μεταβάσεως. Ο επιβάτης όστις ήθελεν ευρεθή κάτοχος εισιτηρίου επιστροφής του οποίου το τεμάχιον μεταβάσεως δεν χρησιμοποιήθη παρ αυτού θα θεωρήται ως επιβάτης άνευ εισιτηρίου και θα υποβάλληται εις την πληρωμήν πλήρους απλού εισιτηρίου μετά συμπληρωματικού τοιούτου.
Τα εισιτήρια ταύτα ισχύουσι από του σταθμού εκδόσεως μόνον δια Τρίκαλα και τανάπαλιν. Ο κατερχόμενος εις διάμεσον τινά σταθμόν είτε κατά την μετάβασιν είτε κατά την επιστροφήν απόλλυσι το δικαίωμα της εξακολουθήσεως του ταξιδίου μέχρι Τρικάλων ή του σταθμού εκδόσεως δια του αυτού εισιτηρίου.
Το τεμάχιον επιστροφής ισχύει μόνον από του σταθμού Τρικάλων. Οι επιβαίνοντες δια τοιούτου εισιτηρίου εις διαμεσόν τινά σταθμόν θεωρούνται ως επιβάται άνευ εισιτηρίου».
Στην εφημερίδα «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ» της 25ης Σεπτεμβρίου 1941 διαβάζουμε την επισήμανση του κινδύνου ματαίωσης της εμποροπανήγυρης.
Όμως παρά τους φόβους της εφημερίδος η πανήγυρη των Τρικάλων έγινε.
Ο σπουδαίος τρικαλινός ποιητής και στιχουργός, Κώστας Βίρβος…
και ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος έγραψαν το 1974 στο έργο «Θεσσαλικός Κύκλος» ένα τραγούδι για το Τρικαλινό παζάρι, με τίτλο το «Παζάρι», σφραγίζοντας έτσι την φήμη και την αιωνιότητά του.
Το 1990 η εμποροπανήγυρη απειλήθηκε να μην πραγματοποιηθεί.
Η εφημερίδα «ΕΡΕΥΝΑ» μας ενημερώνει με σχετικό άρθρο της τα εξής: «Απειλήθηκε με ματαίωση η εμποροπανήγυρη λόγο διαφωνίας μεταξύ Δήμου και πλανόδιων εμπόρων για την τιμή ενοικιάσεως των παραγκών».
Τελικά μετά από διάφορες διαπραγματεύσεις βρέθηκε η χρυσή τομή και το πανηγύρι πραγματοποιήθηκε.
Στην ανατολή του 2000…
οι συνθήκες έχουν διαμορφωθεί έτσι, ώστε να επιτάσσουν ριζικές αλλαγές στη λειτουργία της Εμποροπανήγυρης. Προβλήματα χώρου, έλλειψη πάρκιν αυτοκινήτων, περιβαλλοντολογικά κ.α. επιτάσσουν την ανάγκη για αλλαγή του χώρου διεξαγωγής της.
Έτσι το 2003 η εμποροπανήγυρη αλλάζει χώρο και μεταφέρεται στις Καρυές των Τρικάλων, σε μια κατάλληλα διαμορφωμένη έκταση.
Την ίδια εποχή διαβάζουμε στην «ΕΡΕΥΝΑ» και τα εξής:
«Με …τρένο στο παζάρι. Μια ευχάριστη έκπληξη περιμένει από σήμερα όσους θελήσουν να μεταβούν στο παζάρι στις Καρυές αφού θα μπορούνε να πάνε με… τρένο.
Χθες έκλεισε συμφωνία μεταξύ Δήμου Τρικκαίων και των Προέδρων των Αστικών ΚΤΕΛ Τρικάλων και Λάρισας και σήμερα το μεσημέρι το ΚΤΕΛ Λάρισας στέλνει το τρενάκι που διαθέτει ώστε να χρησιμοποιηθεί για την μεταφορά επισκεπτών στο παζάρι…»
Μετά από δύο χρόνια το Αστικό ΚΤΕΛ Τρικάλων απόκτησε δικό του τρενάκι, το οποίο εξυπηρετεί το κοινό κατά τις ημέρες της λειτουργίας της εμποροπανήγυρης μέχρι σήμερα.
ΠΗΓΗ: tovaltino.blogspost
Η ιστορία της ετήσιας εμποροπανήγυρης των Τρικάλων – trikala365.gr
– Δείτε σχετικά άρθρα της κατηγορίας “ΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ”
– Ακολουθήστε το Trikala365.grh στο Google News για τις σημαντικότερες ειδήσεις
